Dlaczego ceny energii rosną?

Rosnące ceny podstawowych dóbr w gospodarce spędzają sen z powiek nie tylko przedsiębiorcom, lecz przede wszystkim osobom prywatnym. Wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej firmy przerzucają na konsumentów. Kluczową rolę w rzeczywistości inflacyjnej pełnią podwyżki na rynku gazu i energii elektrycznej, od których zależą koszty produkcji większości towarów. Dlaczego w ostatnim czasie doświadczamy tak nagłych skoków cenowych? Co wpływa na koszt produkcji energii elektrycznej i gazu?

Dlaczego drożeje prąd w Polsce – czynniki wpływające na podwyżki cen prądu

Cena prądu widniejąca na fakturze jest konglomeratem pozornie niepowiązanych czynników, które razem składają się na ponury obraz inflacji stawek. Taryfy prądu dla firm i osób prywatnych kształtowane są na podstawie uwarunkowań biznesowych i decyzji politycznych. Rewolucja klimatyczna prowadzona przez UE wprowadziła uprawnienia do emisji CO2, tworząc tym samym pakiety cenowe dla poszczególnych państw. Produkcja energii w Polsce opiera się przeważnie na spalaniu węgla, co plasuje nas na niekorzystnej pozycji w oczach decydentów unijnych. Rosnące ceny uprawnień do emisji CO2 oznaczają wyższe koszty produkcji tej samej ilości energii. Ograniczenia ekologiczne skutkują także koniecznością ponoszenia dodatkowych inwestycji przez zakłady produkcyjne, zobowiązane do wprowadzania nowych rodzajów instalacji filtrujących spaliny. Koszt tych inwestycji ostatecznie będzie wyrażony w cenie energii dostarczanej do konsumentów.

Pozostając przy kwestiach politycznych, trudno nie wspomnieć o obciążeniach podatkowych nakładanych na przedsiębiorców, którzy generują największe zapotrzebowania na energię. Jednym z nich jest tzw. opłata mocowa, mająca poprawić bezpieczeństwo energetyczne państwa poprzez finansowanie utrzymywania rezerw przez elektrownie węglowe. Stawki opłaty mocowej podlegają corocznym aktualizacjom. Jak się można domyślać – nie są to obniżki. Odpowiedź na pytanie, dlaczego ceny energii rosną, znajdziemy także w stawkach akcyzy i VAT. Wystarczy rzut oka na historyczne wykresy wartości podatków, aby zauważyć stałą tendencję wzrostową.

Na cenę produkcji energii elektrycznej w Polsce ogromny wpływ mają także pikujące wykresy ceny węgla. Za najważniejsze przyczyny wzrostu cen węgla możemy uznać niższą podaż węgla krajowego, rosnące koszty transportowe, czy chociażby przekierowanie dofinansowań na rzecz OZE. Zgodnie z prawem popytu i podaży, podwyżki cen prądu pozostają także efektem malejących rezerw mocy, które spotykają się ze zwiększonych popytem.

Dlaczego gaz drożeje?

W świetle współczesnych wydarzeń za wschodnią granicą, odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista. Dywersyfikacja źródeł energii to podstawowy warunek dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, okupiony jednak znacznym wysiłkiem dla gospodarki. Stopniowe odchodzenie od gazu rosyjskiego zmniejsza podaż i wymusza podpisywanie umów z innymi dostawcami, np. z USA. Jednak ceny gazu LNG dostarczanego drogą morską pozostają nieporównywalnie wyższe. W efekcie ogólnokrajowe podwyżki cen gazu są nieuchronne. Nowe światło na pytanie: dlaczego gaz drożeje?, może rzucić również spojrzenie na gospodarki azjatyckie, które tworzą coraz silniejszą konkurencję popytową na ten surowiec. Licytowanie wyższych stawek na przetargach jest domeną Chin, które zabezpieczają się tym samym przed ewentualnymi brakami. Gaz jest traktowany jako paliwo ekologiczne, wpisujące się we współczesne nurty ograniczania negatywnego wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne. Najsilniejsze gospodarki UE co roku zwiększają swoje zapotrzebowanie na gaz, napędzając jego ceny.

Na cenę gazu importowanego przez Polskę zza granicy niebagatelny wpływ ma także aktualny kurs dolara. Chociaż zabezpieczeniem przed wahaniami kursowymi stają się zawarte w przeszłości kontrakty terminowe na ten surowiec, to jednak nowe umowy są podpisywane w kontekście aktualnych, mniej korzystnych kursów walutowych.

Podwyżki cen gazu i prądy – prognozy na przyszłość

Powyższa analiza daje odpowiedź na pytanie, dlaczego drożeje prąd w Polsce. Widzimy, jak sytuacja ogólnoświatowa na rynku surowców i niestabilność polityczna przekładają się na wysokie rachunki za prąd i gaz dla odbiorców indywidualnych. Prognozy analityków rynku gazu nie pozostawiają złudzeń – w kolejnych miesiącach należy się liczyć z dodatkowymi wzrostami cen. Co zrobić w tej sytuacji? Rekompensatą podwyżek cen prądu może być inwestowanie w Odnawialne Źródła Energii. Montaż instalacji fotowoltaicznej w firmie lub
gospodarstwie domowym podlega rozmaitym formom dofinansowań, które skracają
okres zwrotu z inwestycji. Zielona energia dla firm jest również fundamentem oferty niektórych dostawców. OZE stanowią fundament tzw. dobrych praktyk i pomagają zwiększyć konkurencyjność firm, jakie podejmują decyzję o implementacji tego typu rozwiązań w swoim modelu operacyjnym. Mając na uwadze podwyżki cen gazu i prądu pozyskiwanego w procesie spalania węgla, warto skierować się w stronę energii ekologicznej, która w długim terminie przyniesie spektakularne oszczędności.